Bạn thắc mắc về thời gian? Tại sao trên toàn cầu lại có quá là nhiều múi giờ khác nhau như vậy? Chúng mình cùng tìm hiểu nhé!
Sơ lược về lịch sử của múi giờ quốc tế GMT
Cho đến khi người Anh phát minh ra đồng hồ quả lắc vào những năm 1650, người ta có thể tìm ra sự kết nối giữa thời gian trung bình (đồng hồ) và thời gian mặt trời.
John Flamsteed đã đưa ra phương pháp chuyển đổi thời gian mặt trời thành thời gian trung bình và xuất bản một bộ các bảng chuyển đổi vào đầu những năm 1670. Ngay sau đấy, ông được bổ nhiệm làm Nhà thiên văn học Hoàng gia trước tiên và chuyển đến Đài thiên văn Hoàng gia mới ở Greenwich.
Tại đây, ông đã cài đặt chiếc đồng hồ quả lắc tuyệt vời nhất và đặt chúng theo giờ địa phương. Đây còn được nhắc đên là giờ trung bình của Greenwich, hoặc thời gian trung bình khi Mặt trời đi qua kinh tuyến tại Greenwich. Lúc đầu, giờ Greenwich này chỉ thực sự trọng yếu đối với các nhà thiên văn học.
GMT và sự phân chia múi giờ dựa trên kinh độ
Vào những năm 1700, chính Nhà thiên văn học Hoàng gia Nevil Maskelyne đã mang GMT đến với nhiều người hơn. Năm 1767, Maskelyne đã giới thiệu cuốn Hải lý học như một phần của vai trò vĩ đại của thế kỷ 18 để xác định kinh độ.
Đấy là các bảng dữ liệu khoảng cách âm lịch dựa trên các quan sát tại Greenwich và dùng GMT làm tiêu chuẩn thời gian. Dữ liệu này cho phép các nhà điều hướng tìm thấy vị trí của họ trên biển. GMT cũng rất quan trọng đối với giải pháp tuyệt vời khác cho vấn đề kinh độ, được đại diện bởi các máy đo thời gian nổi tiếng của John Harrison.
Các thủy thủ người Anh khởi đầu giữ ít nhất một đồng hồ bấm giờ với chế độ tra giờ quốc tế dựa trên múi giờ GMT. Việc này nghĩa là họ có thể tính toán kinh độ của họ từ kinh tuyến Greenwich (kinh độ 0 ° theo quy ước). Hai phương án này đã giúp mở đường cho GMT trở thành chuẩn mực thời gian trên toàn toàn cầu một thế kỷ sau đấy.
Cho đến giữa thế kỷ 19, hầu hết mọi thị trấn đều giữ giờ địa phương của riêng mình, được nắm rõ ràng bởi Mặt trời. vẫn chưa có công ước quốc gia hay quốc tế nào quy định thời gian nên được đo. Việc này nghĩa là không có nổi thời gian chuẩn nào cho ngày bắt đầu và kết thúc, hoặc thời gian một giờ có thể là bao lâu.
Thế nhưng, những năm 1850 và 1860 chứng kiến sự mở rộng của mạng lưới đường sắt và nội dung liên hệ. Điều này có nghĩa là mong muốn về việc coi giờ chuẩn trở nên cấp thiết.
Các công ty đường sắt của Anh khởi đầu giới thiệu một thời gian tiêu chuẩn độc nhất trên các bộ máy giao thông. Việc này được thiết kế để khiến cho thời gian biểu của họ ít gây nhầm lẫn. GMT cuối cùng đã được thông qua trên khắp Vương quốc Anh bởi Railway Clearing House vào tháng 12 năm 1847. Nó chính thức biến mình thành “Giờ đường sắt”.
Vào giữa những năm 1850, hầu hết toàn bộ các chiếc đồng hồ công cộng ở Anh đã được đặt thành GMT và cuối cùng nó đã trở thành thời gian tiêu chuẩn hợp pháp của Anh vào năm 1880.
GMT biến mình thành tiêu chuẩn múi giờ trên toàn cầu như thế nào?
Năm 1884 Kinh tuyến Greenwich được đề nghị là Kinh tuyến gốc của toàn cầu.
Có hai nguyên nhân chính cho Điều này. trước tiên là Hoa Kỳ đã chọn Greenwich làm cơ sở cho hệ thống múi giờ quốc gia của riêng mình. Thứ 2 là vào cuối thế kỷ 19, 72% thương mại của thế giới dựa vào các biểu đồ biển dùng Greenwich làm Kinh tuyến gốc. Khuyến nghị này dựa trên lập luận rằng việc đặt tên Greenwich là Kinh độ 0º sẽ có lợi cho các múi giờ thế giới.
Là tài liệu hướng dẫn cho GMT, Kinh tuyến gốc tại Greenwich vì lẽ đó biến mình thành trung tâm của đồng hồ các nước trên toàn cầu và là một nền tảng cho bộ máy múi giờ thế giới của con người.
Airy Transit Circle (kính viễn vọng) đã trở thành kính viễn vọng xác định Kinh tuyến gốc của thế giới. Nhà thiên văn học Hoàng gia George Biddell Airy đã thiết kế nó và nó được đặt tại Đài thiên văn Hoàng gia Greenwich.
Múi giờ GMT còn được sử dụng không?
Vậy coi như là chúng mình đã giải đáp câu hỏi – giờ GMT có nghĩa là gì? nhưng liệu múi giờ này vẫn còn được dùng không? Vòng quay hàng ngày của Trái đất là không đều, và liên tục chậm lại, dẫn đến một vài vấn đề về độ chính xác của GMT.
Vào ngày 1 tháng 1 năm 1972, giờ GMT được thay thế than Giờ phối hợp quốc tế (UTC), đây là múi giờ chuẩn quốc tế và chuẩn xác hơn GMT. UTC được đo bằng các đồng hồ nguyên tử tiên tiến được tìm thấy trên khắp thế giới, với những số giây được cộng chèn vào để bù đắp cho bất kỳ sự bất thường nào của Trái Đất.
Những điều thú vị về múi giờ
1. GMT và UTC
GMT là từ rút gọn của Greenwich Mean Time, nghĩa là giờ trung bình tại Greenwich. Đây là cách thức tính thời gian chuẩn quốc tế trước tiên được dùng. Nó được đo tại đài thiên văn Hoàng gia Greenwich ở Greenwich, Anh. Nơi đây được quy ước nằm ở trên kinh tuyến số 0, vĩ độ 51,28,38N (Bắc xích đạo).
Giờ GMT là phương thức tính thời gian chuẩn quốc tế trước tiên được sử dụng.
GMT được tính từ giữa trưa một ngày sang giữa trưa Ngày tiếp đó. Từ năm 1925, đơn vị này đã được thay thế bằng UTC (viết tắt của Coordinated Universal Time, có nghĩa là giờ phối hợp quốc tế). Một ngày bây giờ được tính từ nửa đêm hôm trước đến nửa đêm hôm sau. UTC được tính dựa trên chuẩn tần số nguyên tử và càng chuẩn xác hơn khi tính thời gian theo năng lượng Mặt Trời từ một điểm trên bề mặt Trái Đất.
Do Trái Đất quay quanh trục của chính nó với tốc độ không cố định, nên để cho chuẩn xác, người ta đã thêm giây nhuận vào UTC, và giữ nó trong khoảng 0,9 giây. Vì vậy, có thể viết T23:59:60 (đôi khi có giây 60, không có giây 59). Ngày 1/1/1972, UTC chính thức trở thành thời gian chuẩn quốc tế dù GMT vẫn còn được sử dụng phổ cập.
2. Ranh giới các múi giờ
Sự chênh lệch này thể hiện rõ nhất ở hai quốc gia rộng rãi Trung Quốc và Ấn Độ.
Ranh giới múi giờ có rất nhiều chênh lệch. Điều này là do ranh giới múi giờ phải chia theo biên giới đất nước. Sự chênh lệch này thể hiện rõ nhất ở hai đất nước rộng rãi Trung Quốc và Ấn Độ, khi hai nước này đều sử dụng chung một múi giờ trên toàn lãnh thổ.
3. Múi giờ theo chiều ngang
Tại 1 địa điểm ở Australia, vì lý do cạnh tranh bán hàng nên phải điều tiết chênh lệch thêm 30 phút.
Múi giờ được chia theo trục thẳng đứng và kinh độ, dựa trên sự di chuyển của Mặt Trời từ Đông sang Tây, tuy nhiên không phải địa điểm nào cũng làm theo quy luật tự nhiên này. Tại một khu thương mại ở Adelaide, Australia, bình thường múi giờ địa điểm đây chậm hơn Sydney một giờ nhưng vì lý do cạnh tranh kinh doanh nên phải điều chỉnh chênh lệch thêm 30 phút.
4. Toàn cầu không múi giờ
Khi có đồng hồ, người ta tính thời gian dựa trên bình minh và hoàng hôn.
Trước khi chuẩn mực GMT ra đời, thời gian được tính toán bằng việc quan sát bầu trời hoặc mặt đất. Một số kỹ thuật tính toán thời gian tinh vi hơn là xem Mặt Trời lúc thiên đỉnh (chính ngọ) vào buổi trưa hoặc theo bóng nắng (bóng của vật thay đổi theo sự di chuyển của Mặt Trời).
Khi có đồng hồ, người ta tính thời gian dựa trên bình minh và hoàng hôn, do đó thời gian đã có sự khác nhau giữa các khu vực. Đây không phải nỗi lo quá lớn bởi có nhiều hạn chế từ việc đi lại giữa các lãnh thổ. Khi truyền thông và giao thông vận tải tăng trưởng, nhu cầu đo thời gian mới bắt đầu được thực hiện.
5. Mặt trời tại vị trí thiên đỉnh
Thời gian Mặt Trời lên thiên đỉnh ở các đất nước hầu hết là chính xác, ngoại trừ Trung Quốc.
Thời gian Mặt Trời lên thiên đỉnh ở các đất nước hầu hết là chính xác, ngoại trừ Trung Quốc. Bởi khoảng cách biên giới của đất nước này lên tới 240km, trong khi lại chỉ sử dụng chung một múi giờ. Vì thế, vị trí chính ngọ của Mặt Trời tại vùng viễn Tây xuất hiện lúc 3h chiều, viễn Đông lại là lúc 11h trưa.
Trung Quốc trước đó từng có 5 múi giờ, bao gồm: Côn Lôn (thuộc tỉnh Tân Cương-Tây Tạng), Cam Túc, Tứ Xuyên, Trung Nguyên và Changpai. Nhưng sau đấy, quốc gia này lại sử dụng một múi giờ để thống nhất. Điều này gây ra khó khăn cho người dân trong cuộc sống thường nhật. Chẳng hạn, người dân vùng Tân Cương làm việc muộn hơn những địa điểm khác tới 4h vì ở đây mặt trời lên lúc 10h sáng.
Xem thêm: Mách bạn cách và kinh nghiệm săn đồng hồ chính hãng giảm giá
Như Hoan – Tổng hợp, chỉnh sửa
(Nguồn tham khảo: khoahoc, travelgear)